4 lợi ích không ngờ khi ăn một miếng gừng mỗi ngày

1. Gừng – vị thuốc cay ấm, trừ hàn, ôn trung

Trong kho tàng dược liệu phương Đông, gừng (sinh khương) là một trong những vị thuốc phổ biến và gần gũi nhất. Từ thời xa xưa, ông cha ta đã dùng gừng để "ôn trung tán hàn", nghĩa là làm ấm cơ thể, xua đuổi khí lạnh, đặc biệt hữu ích trong mùa đông.

Theo Đông y, gừng có vị cay, tính ấm, quy kinh phế, tỳ và vị, có tác dụng phát tán phong hàn, ôn trung chỉ ẩu (làm ấm bụng, ngừng nôn), hóa đàm chỉ khái (giảm ho, long đờm), giải độc. Người bị lạnh bụng, cảm lạnh, ho do hàn, ăn uống không tiêu, buồn nôn… đều có thể dùng gừng tươi với liều lượng hợp lý.

Còn theo khoa học hiện đại, gừng chứa hơn 100 hợp chất hoạt tính, nổi bật là gingerol và shogaol – hai chất có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, chống oxy hóa mạnh mẽ. Gừng cũng giàu vitamin C, B6, sắt, kẽm, mangan giúp tăng sức đề kháng và cải thiện tuần hoàn máu.

Gừng - vị thuốc cay ấm trong Đông y, giúp ôn trung, tán hàn, tăng tuần hoàn và giữ ấm cơ thể hiệu quả trong mùa đông.

2. Lợi ích khi ăn gừng

2.1 Gừng giúp giảm cảm lạnh và ho

Cảm lạnh và ho là những chứng bệnh thường gặp trong mùa đông, khi thời tiết lạnh và độ ẩm cao khiến cơ thể dễ nhiễm hàn khí. Gừng có tác dụng phát tán phong hàn, giúp làm ấm phổi, thông kinh lạc và kích thích tiết mồ hôi, hỗ trợ đào thải độc tố ra ngoài.

Chỉ cần nhai một lát gừng tươi mỗi sáng hoặc uống trà gừng mật ong ấm, cơ thể sẽ được giữ ấm, đường hô hấp thông thoáng, giảm đáng kể nguy cơ bị cảm lạnh, sổ mũi, viêm họng.

Gingerol trong gừng có đặc tính kháng virus và kháng khuẩn tự nhiên, giúp ức chế sự phát triển của các vi sinh vật gây cảm cúm. Đồng thời, hợp chất này còn có tác dụng giảm đau họng, long đờm và làm dịu niêm mạc hô hấp – tương tự một loại siro ho tự nhiên.

2.2 Gừng giúp giữ ấm cơ thể, tăng tuần hoàn máu

Mùa đông, cơ thể thường bị lạnh do mạch máu co lại, lưu thông khí huyết kém. Gừng có tính ôn, giúp kích thích lưu thông máu, giãn mạch ngoại biên, làm ấm tay chân, đặc biệt hữu ích với người có cơ địa lạnh, huyết áp thấp hoặc hay bị tê buốt khi trời lạnh.

Khi ăn gừng, các hoạt chất gingerol và shogaol kích hoạt quá trình sinh nhiệt trong cơ thể, giúp tăng thân nhiệt nhẹ. Bạn có thể ngậm một lát gừng nhỏ trước khi ra ngoài trời lạnh, hoặc uống nước gừng ấm mỗi sáng để khởi động tuần hoàn, giữ ấm toàn thân.

2.3 Gừng cải thiện tiêu hóa, giảm đầy hơi và ợ chua
Khi trời lạnh, hệ tiêu hóa thường hoạt động chậm lại, dễ gây đầy bụng, khó tiêu, chướng hơi. Gừng giúp kích thích tiết dịch vị, tăng nhu động ruột, từ đó thúc đẩy tiêu hóa hiệu quả.

Theo Đông y, gừng giúp "ôn trung tiêu thực" – làm ấm tỳ vị, giải trừ khí trệ. Người ăn không ngon, bụng lạnh, hay ợ hơi hoặc táo bón nhẹ có thể nhai một miếng gừng tươi trước bữa ăn hoặc uống trà gừng sau bữa ăn.

Nghiên cứu hiện đại cho thấy, gừng còn có tác dụng giảm buồn nôn (đặc biệt với phụ nữ mang thai hoặc người say tàu xe), đồng thời cải thiện men tiêu hóa và cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

2.4 Gừng tăng cường miễn dịch và chống viêm tự nhiên

Gừng chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do, đồng thời kích hoạt hệ thống miễn dịch tự nhiên.

Hoạt chất gingerol giúp giảm viêm khớp, làm dịu các cơn đau cơ do lạnh, đồng thời có tác dụng hạ lipid máu và cải thiện tuần hoàn tim mạch. Một số nghiên cứu còn cho thấy, sử dụng gừng thường xuyên giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường type 2.

Khi kết hợp gừng với mật ong, chanh hoặc quế, hiệu quả tăng cường đề kháng càng cao, giúp cơ thể thích nghi tốt hơn với thời tiết lạnh giá.

3. Cách dùng gừng hiệu quả trong mùa đông

• Ăn sống: Nhai một lát nhỏ (khoảng 1–2 g) gừng tươi vào buổi sáng hoặc sau bữa ăn giúp ấm bụng, kích thích tiêu hóa.
• Trà gừng mật ong: Hãm vài lát gừng với nước sôi, thêm mật ong và vài giọt chanh, uống ấm giúp phòng cảm cúm và giữ ấm cơ thể.
• Ngâm chân với gừng: Dã nát vài củ gừng, cho vào nước ấm để ngâm chân trước khi ngủ – giúp ngủ sâu và giảm đau nhức do lạnh.
• Dùng trong nấu ăn: Thêm gừng vào món canh, cháo, hoặc nước hầm để tăng hương vị và tác dụng giữ ấm.

Lưu ý: Người bị nhiệt, viêm loét dạ dày nặng, hoặc đang sốt cao không nên ăn nhiều gừng. Liều khuyến nghị tối đa là 2 - 4 g gừng tươi mỗi ngày.

Gừng là "vị thuốc quý trong mọi nhà" – nhỏ bé nhưng chứa đựng sức mạnh chữa lành to lớn. Chỉ với một miếng gừng mỗi ngày, bạn đã giúp cơ thể chống lại lạnh giá, phòng bệnh hô hấp, kích thích tiêu hóa và tăng cường sức khỏe toàn thân trong mùa đông.

DS. Thu Giang