LỘC NHUNG trong “Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh”
Đào Xuân Vũ
2023-05-29T04:29:56-04:00
2023-05-29T04:29:56-04:00
http://dongyhc.vn/nukeviet/vi/dong-y-hc/tai-lieu-tra-cuu/loc-nhung-trong-hai-thuong-y-tong-tam-linh-77.html
/nukeviet/themes/default/images/no_image.gif
Thuoc dong y
http://dongyhc.vn/nukeviet/uploads/logohc3-2.jpg
Thứ bảy - 21/05/2022 03:03
-Lộc nhung : Về vị thời ngọt, về khí thời ôn, đi vào kinh thủ quyết âm, thủ thiếu âm, túc quyết âm, túc thiếu âm, đi đôi với vị Mã bột
Vị này bổ tinh huyết và nguyên dương, chữa chứng tiểu tiện đi luôn, chứng hoạt tinh, chứng đi giải ra huyết ( niệu huyết), chứng tạng thận hư yếu mà ngang lưng lạnh hay chân gối yếu, đêm nằm mộng giao với ma mà tinh tràn ra. Tóm lại , vị này rất bổ cho người gầy yếu và mạnh tâm trí, bền răng cùng chứng hư lao mà ghê ghê như sốt rét, chứng đàn bà lậu huyết, băng huyết ,lại mạnh cho dương sự ( việc giao hợp)
Có sách nói: “còn chữa chứng xích bạch đới hạ, chứng đi đái dắt ra sỏi, chứng ung nhọt sưng lên, chứng mọc nhọt trong xương ( cốt thư), chứng nóng lạnh kinh giản”
Tôi xét tính của hươu hay dâm dục không đầy 2 tháng mà sừng đã dài thời sức mạnh đủ rõ, khí lực tụ ở chỗ đầu sừng cho nên công hiệu rất mạnh ( Q1, tr 361-362)
-My nhung: Nhung của con nai, về vị thời ngọt, về khí thời ôn, đi vào kinh thủ thiếu âm, kinh túc thái âm. Bổ tinh tủy, mạnh gân cốt, thêm khí huyết.
Vị này chữa chứng xương mềm, chứng ngọc hành yếu, lại mạnh cho nguyên dương, thêm cho tinh huyết, chứng tê về phong hàn thấp, mà gân co vào.Giống Hươu nai 1 con đực giao cấu hàng trăm con cái ( Q1, tr 362-363)
-Chứng quan cách ( trên dưới không thông) : dùng Lộc nhung( Q2, tr 264)
-Dương suy mà tinh kém: Bát vị gia Lộc nhung, Tử hà sa ( Q3, tr 34)
- Chậm đi, chậm mọc răng, chậm mọc tóc, chậm biết nói, chậm kín thóp, cỏ nghẹo đi, ngực cao như ngực rùa, lưng cao như lưng rùa, mọi chứng bệnh về tiên thiên không đầy đủ, đều nên thêm Lộc nhung hoặc Cao ban long, hơn nữa thêm vị Tử hà sa , đó là mượn những vị hữu tình để giúp cho sức thuốc bằng thảo mộc đều được công hiệu ( Q3, tr 43)
-Chứng râu tóc rụng nhiều và bạc, …, nhưng muốn cho đen và khỏi rụng, thời nên bổ tinh huyết như bài “Lục vị” bội nhiều Thục địa thêm Nhung và cao ban long ( Q3, tr 49)
-Chứng dương luy ( đàn ông bất lực) nên uống bài Bát vị bỏ vị Trạch tả thêm Ngưu tất, Lộc nhung, Đỗ trọng, Kỷ tử, hơn nữa thêm vị hà sa, lại sắc nước Sâm để uống bài Bát vị ( Q3, tr 54)
-Chứng trẻ em khóc không ra tiếng, hay là người lớn ốm lâu khỏi mà mất tiếng, tiếng ấy tuy ở tạng phế mà gốc ở tạng thận, nếu thấy người nóng nên dùng bài “Lục vị” thêm Mạch môn, Ngũ vị, nếu người mát thời thêm chút Nhục quế nếu gót chân nóng mà thường co lại , hay là bụng nóng , mắt thường trông ngang, người thường co giật, hay là chứng thóp không kín, chứng ống chân nhỏ, đều là tiên thiên không đầy đủ, cống họng nhiều đàm, mắt nhiều lòng trắng, nét mặt trắng bông, thời nên dùng bài “Lục vị” thêm ngưu tất , Đỗ Trọng, Lộc nhung, Kỷ tử. Nếu chân dương kém lắm thời thêm Quế , Phụ, nếu sau tai độ 1 tấc trũng xuống là tạng thận bài, nên dùng bài “Lục vị” thêm Lộc nhung, Kỷ tử, hàn thêm Nhục quế( chứng ấy mà mạch trầm hoạt là không chữa được ( Q3, tr 55)
-Trẻ em chậm mọc răng bởi khí ở tạng thận không đầy đủ, nên uống bài “Lục vị” thêm Lộc nhung, Kỷ tử, có hàn thêm Quế , hơn nữa thêm Phụ tử ( Q3, tr 55)
-Trẻ em chậm đi, xét ra tạng can chủ về gân cốt nhưng tủy để nuôi xương lại ở tạng thận, nên uống bài “Lục vị” thêm Lộc nhung, Kỷ tử, Đỗ Trọng, nếu hàn thêm Nhục quế ( Q3, tr 55)
-Trẻ em cổ ngẹo không ngay ( thiên trụ cốt đảo) dù có 3 nguyên nhân, nhưng đều là dương khí suy quá mà gốc ở tiên thiên, nên uống bài “Lục vị “ thêm Ngưu tất, Đỗ Trọng, Lộc nhung, có hàn thêm Quế, Phụ để bổ ở tiên thiên, mà uống xen với bài “Quy tỳ” để bổ khí huyết hậu thiên ( Q3, tr 55)
- Chứng đới hạ ( con gái là đới hạ hay bạch dâm, con trai là di tinh hay bạch trọc) bệnh bởi tinh huyết thời phải bổ bằng những vị tinh huyết như bài “bát vị” bội vị Phục linh,Ngũ vị, Nhung và cao Ban long .( HT, Q3, Tr 54)
-Đàn bà kinh nguyệt khô ráo là khí huyết đều kém, vậy phải bổ thủy hỏa là gốc cho khí huyết, người chân âm kém mà nhiệt, nên uống bài “Lục vị” gia Quy, Thược, Ngưu tất, Đỗ trọng, Lộc nhung ( HT Q3, tr56)
-Trẻ em ngực cao lên như ngực rùa, lưng cao như lưng rùa ( quy hung, quy bối), bởi tạng thận thiếu dương khí mà rất là chứng nguy, nên uống bài “Lục vị” thêm Lộc nhung, Hà sa, Kỷ tử, nếu hàn thêm Quế , Phụ để cứu vãn ( HT, Q3 tr 56)
Nguồn tin: Hải Thượng Y Tôn Tâm Lĩnh , Lê Hữu Trác , NXB Đồng tháp 1998
Thuoc dong y
