4. CÔNG TÔN:公孫(Cháu trai; cháu chung. Huyệt Lạc với Kinh Túc Dương Minh Vị, huyệt giao hội với Xung mạch)
- Vị trí: Ở cạnh trong bàn chân (phía ngón cái) dưới gầm và phía trước khớp nối xương bàn chân với xương cổ chân (xương bàn số 1), chỗ có hố lõm, chỗ mạch nối qua Túc thái âm, tách đi sang Túc dương minh vị kinh, là loại Lạc. ( Trong chỗ lõm ở cuối xương bàn chân thứ nhất, chỗ ranh giới da trắng đỏ. Cách xác định: Khi sờ dọc bờ trong của xương bàn chân, ở ranh giới da trắng đỏ từ xa (ngón chân) đến gần (về phía mắt cá chân), phần xương ở gốc của xương bàn chân thứ nhất (đầu gần của nó) nổi cao lên. Xác định vị trí huyệt Công tôn (Mi/SP 4) ở chỗ lõm ởđiểm chuyển tiếp từ thân đến gốc xương bàn chân thứ nhất. Điểm này nằm hơi dưới nền xương. Huyệt Kinh cốt (Bl 64) nằm ở vị trí tương đương trên mép ngoài của xương bàn chân (ở điểm chuyển tiếp giữa thân và đầu xương bàn chân thứ 5 - ngón út). - Cách châm cứu: Châm từ cạnh trong bàn chân ra hướng cạnh ngoài bàn chân, sâu 0, 6- 1, 5 thốn, cứu 3 mồi, hơ 5’. - Chủ trị: Đau dạ dày, nôn mửa; tiêu hóa kém, đau bụng, ỉa chảy; lị; đau ngón chân; viêm đường ruột cấp, mãn tính; viêm màng trong dạ con; kinh nguyệt không đều; đau cổ chân, thượng thổ hạ tả; sốt rét; sốt thể lạnh; giản; thở dài. - Tác dụng phối hợp: với Nội quan chữa đau dạ dày, nôn mửa; với Lương khâu trị nôn mửa và nước chua dạ dày quá nhiều; với Tỳ du, Bĩ căn, Chương môn (cứu) trị lá lách sưng to; với Túc tam lý, Nội quan, Nội đình trị xuất huyết đoạn trên đường tiêu hóa; với Nội quan, Tê biên tứ huyệt trị viêm đường ruột cấp, mãn tính; với Dũng tuyền Nhiên cốc, Túc tam lý, Lương khâu trị Ma phong (Phong tê); với Xung dương, Túc tam lý trị cước khí. Lại trị đầu mặt sưng lên, phiền tâm, nói cuồng, hay uống, đảm hư. Thực thì trong ruột đau như cắt, tả ở đó, hư thì cổ chướng, bổ ở đó.
Thuoc dong y
